«Մխիթար Սեբաստացի» կրթահամալիր, երրորդ դասարան
Տարօրինակ հարցեր
Ջաննի Ռոդարի
Կար-չկար մի տղա, որն ամբողջ օրը սրան-նրան ձանձրացնում էր իր հարցերով: Հարցեր տալն, իհարկե, վատ բան չէ, ընդհակառակը, հարցասիրությունը գովելի է, բայց վատն այն էր, որ այդ տղայի հարցերին ոչ ոք չէր կարողանում պատասխանել:
Ասենք, գալիս էր ու հարցնում.
Մենք այսօրը գնեցել ենք Բնության Թանգարան։ Մենք տեսանք տարբեր կեբթանիներ։Բայց ինձ դուր եկավ ֆլամինգան։ Ես հիմա ձեզ նրա համար տեղեկություն կգրեմ։
Մարմնի երկարությունը 125–145 սմ է, թևերի բացվածքը՝ 140–165 սմ, կենդանի զանգվածը՝ 3,4–4 կգ։ Թռիչքի ընթացքում նկատելի են անսովոր երկար վիզը, հետ տարածած ոտքերը։ Փետրածածկը բաց վարդագույն է, թևերը՝ մուգ վարդագույն ու սև հատվածներով։ Կտուցը վարդագույն է, ծայրը՝ սև, հաստ, ներքև կեռված։ Ոտքերը վարդագույն են, մատները՝ լողաթաղանթավոր։
Կեր է որոնում ծանծաղուտներում՝ ջրում ընկղմած կտուցը աջ ու ձախ տանելով։ Սնվում է միջատներով, խխունջներով, խեցգետնակերպերով ։
Կարմրաթևիկները տարածված են Հարավարևմտյան Եվրոպայի, Ասիայի, Աֆրիկայի և Ամերիկայի բազմաթիվ երկրներում։ Հայտնի է 3, Հայաստանի Հանրապետությունում՝ 1 տեսակ՝ սովորական կարմրաթևիկը[1], որն աշնանային չվահյուր է։ Հայաստանում հանդիպում է գարնանային և աշնանային չուի ընթացքում՝ Սևանա լճի և Արարատյան դաշտի ձկնաբուծական տնտեսություններում։ 1933-ից Հայաստանում գրանցվել է կարմրաթևիկների չուի 17 դեպք (11-ը՝ Սևանի ավազանից, 6-ը՝ Արարատյան դաշտի ջրավազաններից)։ Հայաստանի տարածքում ապրիլ-հունիսին հայտնվում են մոլորված հասուն ու երիտասարդ անհատներ, իսկ առաջին հավաստի բնադրումը հաստատվել է 1994–95 թթ-ին, ապա՝ 2000–02 թթ-ին։ Գրանցված է ՀՀ Կարմիր գրքում։
Ու նույնիսկ այնքան քիչ է տարածված, որ աշխարհում ավելի շատ խաղալիք կարմրաթևիկներ կան, քան հենց կենդանին։
| 3 | 0 | 6 | ||
| x | 2 | 5 | ||
| + | 1 | 5 | 3 | 0 |
| 6 | 1 | 2 | ||
| 7 | 6 | 5 | 0 |
| 5 | 4 | 3 | ||
| x | 2 | 5 | ||
| 2 | 7 | 1 | 5 | |
| 1 | 0 | 8 | 6 | |
| 1 | 3 | 5 | 7 | 5 |
| 2 | 6 | 4 | ||
| x | 9 | |||
| 2 | 3 | 7 | 6 | |
| 7 | 6 | 1 | ||
| X | 7 | |||
| 5 | 3 | 2 | 7 | |
| 6 | 8 | 0 | ||
| x | 1 | 2 | ||
| + | 1 | 3 | 6 | 0 |
| 6 | 8 | 0 | ||
| 8 | 1 | 6 | 0 |
| 2 | 0 | 6 | ||
| x | 3 | 3 | ||
| + | 6 | 1 | 8 | |
| 6 | 1 | 8 | ||
| 6 | 7 | 9 | 8 |
| հյուր | ծաղիկ | Հյուրասրահ |
| հող | ձի | Հաղադոթրծ |
| տղա | սրահ | Դղամարդ |
| գետ | գործ | Գետաձր |
| Արև | մարդ | Արևածաղիկ |
| Արմատ | ածանաց | բառը |
| Թագ | -ոտ | |
| Վեց | -ավոր | |
| Թանաք | -իկ | |
| Միրգ | -ական | |
| Շուն | -եղեն |
4. Տրված բայերը գրի՛ր անցյալ ժամանակով և կազմի՛ր նախադասություն։
արթնանում եմ- արրթնացել էի երեկ առավոտյան։
ընթերցում ես-ընթռրցում էի շատ-շատ հետաքրքիր գիրք
վազում է-վազում էի երեկ մրցույթի ժամանակ
ժպտում է- ժպտում էի կրկեսի ժամանակ
Կարդացել եմ Ջանի Ռոդարիի Չիպիլեոնոյի արկածները գիրքը և շատ եմ սիրել։ Իմ բոլոր ընկերներին խորհուրդ եմ տալիս կարդալ, քանի որ շատ հետաքրքիր գիրք է։
Ինձ դուր եկավ Չիպալինոն։ Ինձ համար ամբողջ հետաքրքրությունն այդ հերոսի մեջ է, քանի որ նա հաղթահարում է բազմաթիվ փորձություններ։
Գիրքն ինձ սովորեցրեց լինել հոգատար։
Կենդանիների վեճը
Ղազարոս Աղայան
Եզը, կովը և շունը վիճում էին միմյանց հետ և ամեն մեկը պնդում էր, թե՝ մեր տերը ամենից շատ ինձ է սիրում:
– Իհարկե նա ինձ ամենքիցդ շատ է սիրում,- ասում է եզը և գիտե՞ք ինչու համար: Նրա համար, որ ես եմ նրա արորն ու տափանը քաշում, ես եմ նրա համար անտառից փայտ բերում: Նա ինձ է լծում սայլին և իր ցորենը տանում ջաղաց, այնտեղ ալյուր շինում. հետո էլի ես եմ տանում քաղաք, ուր նա ծախում է այդ ալյուրը և իր տան համար առևտուր անում,երեխանց համար հագնելիք առնում: Ուրեմն, դուք ի՞նչ եք կարծում, ես որ չլինեի, նա ինչպե՞ս կարող էր ապրել:
Վայրկյաններով
1 րոպե = 60 վարկյան
3 րոպե =240 վարկյան
2 րոպե 300 վայրկյան =120 վարկյան 5 րոպե
Answer the questions/Պատասխանիր հարցերին.
What is your favorite season?
My favorite season is winter.
What is the weather like today?
It is sunny, warm.
